اسید اگزالیک(چینی)

اگزالیک اسید یک ترکیب ارگانیک و جامد بلوری بی‌رنگ است که یک محلول بی‌رنگ در آب را تشکیل می‌دهد. این اسید به عنوان ساده‌ترین اسید دی‌کربوکسیلیک طبقه‌بندی می‌شود. قدرت اسیدی آن خیلی بیشتر از اسید استیک است. اسید اگزالیک یک عامل کاهنده است و باز مزدوج آن به عنوان اگزالات شناخته می‌شود که یک چنگاله برای کاتیون‌های فلز است. معمولا، اسید اگزالیک به صورت دی‌هیدرات در دسترس است. در طبیعت، در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد، اما مصرف بیش از حد یا تماس طولانی مدت آن با پوست می‌تواند خطرناک باشد.
اگزالیک اسید غیرهیدرات، به شکل دو پلی‌مورف وجود دارد که در یکی پیوند هیدروژنی دارای ساختار زنجیره‌ای است، در حالی که الگوی پیوند هیدروژن در دیگری دارای یک ساختار ورق مانند است. از آنجا که این غیرهیدرات هم اسیدی و هم هیدروفیلی است، از آن در استری کردن استفاده می‌شود. حداقل دو روش برای تولید آنزیم واسط اگزالات وجود دارد. در یک روش، اگزالواستات به اگزالات و اسید استیک توسط آنزیم اگزالواستات هیدرولیز می‌شود. همچنین از هیدروژن‌زدایی اسید گلیکولیک که توسط متابولیسم اتیلن گلیکول تولید می‌شود، به دست می‌آید.

خطرات اسید اگزالیک
اسید اگزالیک غلیظ می‌تواند اثرات مضری از طریق تماس و نیز در صورت مصرف داشته باشد. شواهدی از اینکه این اسید باعث جهش ژنتیکی یا سرطان می‌شود در دست نیست، اما خطر ابتلا به ناهنجاری مادرزادی در جنین وجود دارد؛ ممکن است در صورت استنشاق مضر و برای بافت غشای مخاطی و دستگاه تنفسی فوقانی بسیار خطرناک باشد؛ اگر بلعیده شود مضر است؛ در صورتی که از طریق پوست جذب شود یا در تماس با چشم باشد باعث تخریب بافت آن قسمت‌ها و نیز باعث سوختگی می‌شود. علائم آن عبارتند از سوزش، سرفه، خس خس، التهاب و اِدِم حنجره، تنگی نفس، اسپاسم، لارنژیت، التهاب و ادم نایژه، پولمونیت و ادم ریوی.
دوز خوراکی کشنده آن ۱۵ تا ۳۰ گرم است. سمیت اسید اگزالیک به علت نارسایی کلیه ناشی از رسوب کلسیم اگزالات جامد، عامل اصلی سنگ‌های کلسیم کلیه است. اسید اگزالیک همچنین می‌تواند درد مفصل را به دلیل تشکیل رسوبات مشابه در مفاصل ایجاد کند. تزریق اتیلن گلیکول باعث متابولیت اسید اگزالیک می‌شود که همچنین نارسایی حاد کلیوی را به همراه دارد.