استفاده به عنوان عامل تمیز کننده
اسید سیتریک میتواند در آب استفاده شود که باعث بهبود اثربخشی صابون و مواد شوینده میشود. اسید سیتریک یک جزء فعال در برخی از محلولهای حمام و آشپزخانه است. یک محلول با غلظت ۶ درصد اسید سیتریک لکههای آب سخت را از شیشه بدون هیچ خراشی حذف میکند. از اسید سیتریک میتوان در شامپو برای شستشوی مو از موم و رنگ کردن مو استفاده کرد.
استفاده در صنعت
از اسید سیتریک برای حل کردن زنگ زدن فولاد و غیرفعال کردن فولاد زنگ نزن و همچنین درEDTA استفاده میشود.
استفاده در محصولات آرایشی و بهداشتی، دارویی، مکمل های غذایی و غذاها
اسید سیتریک به عنوان یک ماده اسیدی در کرمها، ژلها و انواع مختلفی از مایعات استفاده میشود. استفاده از آن در غذاها و مکمل های غذایی، در سری ماده فرآوری طبقهبندی میشود.
اسید سیتریک آلفا هیدروکسی اسید است و به عنوان یک ماده فعال در پوستهای شیمیایی کاربرد دارد.
از دیگر کاربردهای سیتریک اسید میتوان به عنوان یکی از مواد فعال در تولید بافتهای ضد ویروسی، به عنوان جایگزین اسید نیتریک در غیرفعال کردن فولاد ضد زنگ، در روند ساخت فیلم عکاسی، به عنوان یک ماده بیبو برای سرکه سفید در رنگآمیزی خانه با رنگهای اسیدی اشاره کرد.
اسید سیتریک / سیترات سدیم-پتاسیم یک عامل تنظیمکننده ی اسید خون است.
در علم بیوشیمی اسید سیتریک در سیکل کربوکسیلیک اسید و سیکل کربس به عنوان میانجی کاربرد دارد.
سیتریک اسید یک اسید ضعیف آلی با فرمول C۶H۸O۷ است. نام دیگر اسید سیتریک جوهرلیمو است. اسید سیتریک به طور طبیعی در میوهها و سبزیجات به ویژه در مرکبات وجود دارد. در بیوشیمی از آن به عنوان یک واسطه در چرخه اسید سیتریک (مانند چرخه تری کربکسیلیک اسید، چرخه کربس و... ) در متابولیسمهای هوازی بدن استفاده میشود.
غلظت اسید سیتریک در مرکبات در محدوده ی ۰.۰۰۵ مول بر لیتر در پرتقال تا ۰.۳۰ مول بر لیتر در لیموترش است، که لیموترش بیشترین غلظت اسید سیتریک را دارد.
بر طبق نمودارها محلولهای اسید سیتریک جزء محلولهای بافر با PH بین ۲تا۸ هستند. PH مرکباتی مانند لیمو و پرتقال، به غلظت اسید سیتریک وابسته است.
سالانه میلیونها تن اسیدسیتریک تولید میشود. سیتریک اسید را معمولا به صورت تری بیسیک اسید در نظر میگیرند.
اسید سیتریک به دو شکل بدون آب و مونو هیدرات است.
یک شیمیدان آمریکایی گونهای خاص از کپک قارچی به نام آسپرژیلوس را کشف کرد که در تولید اسید سیتریک موثر بود و پس از آن یک شرکت دارویی با این روش تولید صنعتی اسید سیتریک را آغاز کرد.
از ساکارز یا گلوکز برای کشت قارچ آسپرژیلوس در تولید اسید سیتریک استفاده میشود. منبع گلوکز، شهد، نشاسته ذرت هیدرولیز شده یا دیگر محلولها میباشد. پس از آن که کپک از محلول حاصل خارج شد، اسید سیتریک به واسطهی رسوب با کلسیم هیدروکسید حاصله از نمک کلسیم سیترات به دست میآید. تولید صنعتی اسید سیتریک در گذشته و امروزه از طریق این روش بوده است.
یکی دیگر از روش های تولید اسید سیتریک، به روش سنتز شیمیایی تحت شرایط فشار بالا میباشد.